اولین عواملی که در مهار و یا بروز تورم در جامعه ما تاثیر‌گذار است، رشد شاخص بورس و قیمت مسکن می‌باشد. در این مقاله می‌خواهیم بورس و مسکن را مورد ارزیابی قرار دهیم. و آینده ای که ممکن است برای این دو غول تورم به وجود آید را بررسی کنیم. یکی از شاخص‌های مهم در اکثر بازارها قیمت دلار آمریکا می‌باشد. نرخ دلار نشانه میزان تورم در اقتصاد نمی‌باشد. اما کاهش یا افزایش قیمت آن می‌تواند انتظارات تورمی به وجود آورد. چرا که با افزایش قیمت دلار، مردم نسبت به آینده بدبین‌تر شده و نگرانی حاصل از آن باعث ایجاد تورم خواهد شد. همچنین با کاهش قیمت دلار، انتظارات تورمی کاهش می‌یابد. یکی از گشایش‌های اقتصادی ایران که چشم امید دولت و ملت است، موفقیت در مذاکرات برجام می‌باشد. که در ادامه نقش برجام را در اقتصاد مسکن و بورس مورد بررسی قرار می‌دهیم.

بنا به همین دلایل در بازار ایران، قیمت دلار نقش تعیین‌کننده‌ای در قیمت سایر بخش‌های کشور به وجود می‌آورد. از این رو تحولاتی در بازارهایی همچون بازار بورس، بازار مسکن، بازار طلا و ... ارتباط مستقیم با مذاکرات برجام پیدا می‌کند. در صورت توافق ایران و طرف‌های غربی مذاکره کننده و سرازیر شدن پول‌های بلوکه شده ایران به بازارها و همچنین رفع تحریم‌های نفتی و سایر تحریم‌ها مطمئنا قیمت دلار کاهش پیدا کرده و در نتیجه انتظارات تورمی در همه بازارها تعدیل خواهد شد. انتظار از روند کاهش قیمت دلار در بخش مسکن این‌گونه خواهد بود که عرضه و تقاضا افزایش یافته و قیمت‌ها به ثبات خواهد رسید. در این صورت فروشندگان و خریداران با دغدغه کمتری اقدام به معامله خواهند کرد.

 

همانطور که قبلا ذکر شد، تحولات بازارهای ایران رابطه مستقیمی با نرخ دلار آمریکا دارد. چرا که با افزایش قیمت آن بازارهای مسکن، بورس، طلا و خودرو نیز تحت تاثیر آن با افزایش مواجه می‌شوند. و با کاهش آن این بازارها نیز به ثبات نسبی می‌رسند. با این تفاسیر، با توجه با اینکه بخش قابل توجهی از منابع نقدینگی کشور در دست مردم و به صورت سپرده‌گذاری در بانک‌ها می‌باشد. در صورت توافق هسته‌ای و مذاکرات برجام این سپرده‌ها از بانک‌ها خارج شده و به بازارهای مسکن، بورس، طلا و یا ارزهای دیجیتال سرازیر خواهند شد. به نتیجه رسیدن برجام به رونق معاملات مسکن منجر خواهد شد. اما به نظر اکثر کارشناسان در این حوزه، ظرفیتی بیشتر از این برای رشد قیمت مسکن وجود ندارد. حداقل در کوتاه مدت چنین تصوری وجود ندارد و بیشتر تغییرات قیمتی به صورت ریز نوسانات خواهد بود. طرح‌های پیشنهادی دولت مثل طرح نهضت ملی بیشتر افت معاملات مسکن را در پی دارد، و در بهبود قیمت‌ها نقشی ندارد. اگر این طرح دولت به نتیجه برسد، نتایج آن سه تا چهار سال آینده خود را نشان خواهد داد. و فعلا نمی توان به اثرات آن در بازار مسکن خوشبین بود. یکی از راهکارهای رونق بخشیدن به خرید و فروش مسکن، اعطای وام می باشد. با حصول توافق هسته‌ای، رشد اقتصادی در کشور افزایش خواهد یافت. اما دولت نیز باید سیاست پولی و نظام بانکی خود را به گونه‌ای تعریف کند، که باعث افزایش اعطای وام برای خرید مسکن گردد. در حال حاضر سهم تسهیلات مسکن از بانک‌ها 5 درصد می‌باشد، که این رقم در شرایط طبیعی بالای 22 درصد می‌باشد.

 

بورس یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در دنیا محسوب می‌شود، که در دوران تورم یکی از روش‌های عقلانی حساب می‌شود. اصل مهم سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و بورس، داشتن علم و اطلاع کافی از بازار بورس و شرکت‌ها و کارخانجات فعال در آن می‌باشد. تا یک فرد بتواند به صورت مستقیم وارد این بازار شده و کسب درآمد نماید. اما در دوران تورم، سرمایه‌گذاری در بازار بورس، ریسک بیشتری دارد. و در صورت نزولی شدن بازار، سرمایه‌گذار دچار ضرر و زیان خواهد شد. و برای همین در این دوران بهترین گزینه، سرمایه‌گذاری غیر مستقیم می‌باشد، که خریداری از صندوق‌های سرمایه‌‌گذاری می‌باشد. این روش باعث می‌گردد که سرمایه‌گذاری با نرخ بیشتر از نرخ سود بانکی و معمولا نزدیک به نرخ تورم صورت بگیرد. بازدهی بازار بورس معمولا در بلند مدت خیلی بیشتر از نرخ تورم می‌باشد. یکی از ویژگی‌های مهم در بازار بورس و سرمایه‌گذاری در بورس حفظ ارزش پول و سرمایه سرمایه‌گذار می‌باشد. تا جایی که می‌تواند حتی این بازدهی، دارایی سرمایه‌گذار را از تورم هم جلوتر بیندازد.

 

از آن جایی که کاهش نرخ سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران بستگی به عوامل داخلی و خارجی دارد. لذا حل بحران اقتصادی در کشور نیاز به حل هر دو طرف مشکل دارد. چرا که با حل یکی از این عوامل به صورت مقطعی و به صورت مسکن درمانی یک راه‌حل قطعی و همیشگی نخواهد بود. برای نجات بورس و مسکن نیز همین راهکار از طرف اقتصاددانان توصیه می‌شود. جذاب‌سازی سرمایه‌گذاری در بخش تشکیل سرمایه ثابت که همان سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و بورس می‌باشد، باعث روانه شدن سرمایه مردم به این سمت شده و موتور مولد اقتصاد کشور روشن خواهد شد. بهبود محیط کسب و کار و عدم دخالت دولت و قیمت‌گذاری‌های دستوری باعث افزایش جذابیت در سرمایه‌گذاری می‌گردد. در حال حاضر رکود موجود در بازار سرمایه و بورس و همچنین بدون هزینه بودن ملاکی در ایران باعث شده که منابع مالی از بورس بسوی مسکن کشیده شود. که این احتکار در بازار مسکن باعث به وجود آمدن حباب قیمتی در این بازار شده است.

 

در سال 1401 نیز تمام موارد و موانع موجود در اقتصاد کشور، همان مشکلات و موانع رفع نشده سال‌های گذشته تکرار می‌شود. و حل این معضلات نه به دست مردم بلکه بستگی به سیاست‌های داخلی و خارجی دولت دارد. و علی‌رغم شعارهای داده شده نمی‌توان بدون حل عوامل بیرون‌زای اقتصادی کشور، نظیر مسائل ارزی و تحریمی در کوتاه مدت به حل مسائل اقتصادی نائل آمد. ایجاد جذابیت و بخش سرمایه‌گذاری ثابت که شامل مسکن و بورس می‌شود، در بلند مدت به حل مسائل اقتصادی منجر می‌شود. به شرطی که هر از چند گاهی شوک ارزی تحمیل نگردد. 

 

بیشتر بخوانید: کسب ثروت در بازارهای جهانی