10 گام مهم و اساسی برای استفاده از تسهيلات مالی خارجی (فاينانس) در ایران

1) متقاضی/ مجری طرح:

 1-1- ثبت شرکت و اخذ جواز  SPV

2-1- آماده‌سازی اسناد و مدارک مربوطه شامل گزارش توجيه فني، مالی، اقتصادی و زیست محیطی تایید شده توسط وزير یا بالاترين مقام اجرائي دستگاه ذيربط (براي طرح‌هاي غيردولتي، فرم تكميل‌شده معرفي وزارتخانه ناظر به همراه گزارش توجيه فني، مالی، اقتصادی و محیط زیستی به جاي معرفي طرح توسط وزير ضروری است)

3-1- تکمیل فرم‌هاي ”درخواست صدور مجوز استفاده از تسهیلات مالی خارجی“ از شوراي اقتصاد (برای طرح‌های دولتی)

4-1- ارائه لیست تجهیزات خارجی مورد نیاز (Vendor list) با تاییدیه وزارت صمت

5-1- تاییدیه بالاترین مقام وزارتخانه در رابطه با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی

6-1- معرفي نام و شعبه بانك عامل،  تعهدنامه پذيرش شرايط و ضوابط اعطاي تسهيلات

7-1- برگزاری مناقصه و انعقاد قرارداد تجاری و خرید لیسانس تکنولوژی

8-1- ارائه اطلاعات اوليه طرح، خلاصه گزارش توجيهي طرح و قرارداد تجاري/ پيش‌فاكتور معتبر

9-1- اخذ سایر مجوزها ازقبیل تاییدیه زیست محیطی، آب، برق و …

2) وزارتخانه/ دستگاه اجرائی:

صدور موافقت اصولی و تایید اولویت طرح، معرفی طرح به سازمان سرمايه‌گذاري و كمك‌هاي اقتصادي و فني ايران (دبيرخانه هيئت راهبري تامين منابع مالي خارجي)، اعلام اولویت و درخواست استفاده از منابع مالی خارجی (فاینانس)، معرفی طرح به شورای اقتصاد (برای طرح‌های دولتی)، معرفي رديف سهميه بودجه‌ای به بانک مرکزی جهت صدور گواهی مسدودی سهميه ارزی.

3) دفتر ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت ایران:

انجام مراحل ثبت سفارش در دفتر ثبت سفارش و نظارت بر مبادلات بازرگانی وزارت صمت توسط متقاضی.

4) وزارت امور اقتصادی و دارايی/ سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران/ دبيرخانه هيئت راهبري تامين منابع مالي خارجي:

 دریافت درخواست استفاده از تامین مالی خارجی از وزارتخانه ذیربط، معرفی طرح به بانک عامل و مدیریت صدور ضمانت‌نامه دولتی تعهد بازپرداخت برای قرارداد عمومی/ فرعی به منظور موثر‌شدن قرارداد .

5) شوراي اقتصاد:

صدور مصوبه به همراه تصويب زمانبندي دريافت و بازپرداخت تسهيلات، تصويب ميزان استفاده طرح از امكانات ساخت داخل، تصويب رعايت شرايط زيست‌محيطي. (طرح‌های بخش خصوصی، تعاونی و نهادهای عمومی نیاز به مصوبه شورای اقتصاد ندارند)

6) سازمان برنامه و بودجه کشور:

مبادله موافقت‌نامه ماده 62 قانون محاسبات عمومي کشور با دستگاه ذيربط بر طبق توجيهات فني، اقتصادي و مالي طرح‌هاي دولتي، موضوع پيش‌بيني معادل ريالي پرداخت‌هاي اصل و فرع تسهيلات (پيش‌بيني و منظور نمودن اعتبار تملک دارائی‌های مالی مورد نياز براي بازپرداخت تسهيلات اعطائي در جدول شماره 8 بابت اصل و جدول شماره 9 بابت سود و کارمزد بودجه‌هاي سنواتي كل كشور)، صدور تأييديه تأمين اقساط بازپرداخت تسهيلات براي بانك عامل. (بابت طرح‌هاي غيردولتي، لزوم اخذ وثائق و تضمينهاي كافي توسط بانك عامل).

7) بانک عامل:

دریافت نامه معرفی طرح از سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران و اخذ اسناد برگزاری مناقصه/ ترک تشریفات مناقصه و مدارک مورد نياز از متقاضی/ مجری طرح جهت انجام  بررسي‌های کارشناسی به منظور صدور مصوبه نهايی اعتباری و تاییدیه هیات مدیره بانک برای پذیرش عاملیت گشایش اعتبار اسنادی. (ارائه طرح‌های توجیهی برای بانک‌ها باید توسط شرکت‌های مشاوره عضو کانون مشاوران اعتباری و سرمایه‌گذاری بانکی حائز رتبه در بخش مربوطه صورت پذیرد.) (مطابق بخشنامه مورخ 28/12/1392 مدیریت‌کل اعتبارات، طرح‌های بخش دولتی و غیر دولتی متقاضی استفاده از تسهیلات فاینانس خارجی از سقف‌های مقرر در آیین‌نامه‌های تسهیلات و تعهدات کلان و تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط، مشروط به پذیرش مسئولیت بررسی و تایید توجیه فنی، اقتصادی و مالی طرح بخش غیردولتی توسط بانک عامل، مستثنی می‌باشند.)

بررسی مفاد قرارداد تجاری از لحاظ انطباق با مقررات ارزی جاری و صدور تائيديه بلامانع بودن گشايش اعتبار اسنادی و اعلام مراتب به بانک مرکزی. (بخشنامه 1306/60 مورخ 19/09/1385 و  بند ط بخش اول مجموعه مقررات ارزی)، انعقاد قرارداد فاینانس با تسهیلات‌دهنده و اعلام مراتب به بانک مرکزی جهت صدور جدول پيش‌بينی دریافت و بازپرداخت تسهیلات و گواهی‌های ثبت آماری، گشايش غیر فعال اعتبار اسنادی (با دريافت وثايق کافی و يا انعقاد قرارداد ماده 62 قانون محاسبات عمومی کشور (برای طرح‌های دولتی))، (شرط فعال شدن اعتبار‌اسنادی، وصول ضمانت‌نامه حسن انجام کار (PBG) و ضمانت‌نامه پیش‌پرداخت APG) ) بانکی بدون قید و شرط و واریز هزینه مدیریت و بخش نقدی حق بیمه صادراتی می‌باشد.)‌، ارسال نسخه مصدق قرارداد مالی منعقده و اعتبار اسنادی مفتوحه به انضمام گواهی‌های اخذ وثايق کافی به وزارت امور اقتصادی و دارايی جهت صدور ضمانت‌نامه دولتی تعهد پرداخت (در صورت لزوم).

8) بانک مرکزی (اداره تخصیص ارز):

صدور گواهي مسدودی سهمیه ارزی با درخواست وزارتخانه ذیربط و مطابق سهمیه اعلام شده تحت مجوزهاي مصوب در تبصره قوانين بودجه سنواتي (قراردادهاي فاينانس هميشه داراي گواهي مسدودي ارزی مي‌باشند) و صدورگواهی ثبت آماري مستند به ثبت سفارش و جدول پيش‌بيني دریافت و بازپرداخت تسهیلات به عنوان مجوز گشایش اعتبار اسنادی.

9) بانك مركزي(اداره تامين مالی خارجی) :

تعيين و معرفی تسهیلات‌دهنده (Financier) و اعلام بلامانع بودن انعقاد قرارداد موردی/ فرعی فاینانس به بانک عامل و معرفی طرح به تسهيلات‌دهنده و در صورت لزوم به موسسه بیمه‌گر خارجی، تهیه جدول پيش‌بيني دریافت و بازپرداخت تسهیلات، ثبت، نگهداري و ارائه اطلاعات تسهیلات.

10) بانك مركزي(اداره اعتبارات) :

امضای قرارداد اعتباري ماده 62  قانون محاسبات عمومی کشور برای طرح‌های دولتی با دستگاه اجرائی و وزارتخانه ذيربط بر اساس جدول پیش‌بینی، تعهد و تضمین سازمان برنامه و بودجه کشور، تعهد و تضمین وزیر، درخواست مجری طرح با شرط تسویه یا تعیین تکلیف بدهی‌های معوق وزارتخانه و شرکت­های تابعه تحت قراردادهای قبلی.