در همین ابتدا بهتر است بدانیم؛ Virtual Private Network یا vpn به معنی شبکه خصوصی مجازی است که این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا در یک شبکه عمومی مثل اینترنت اقدام به اتصال رمزگذاری شده و بدون ردیابی به یک شبکه خصوصی نمایید. در حقیقت شما با این کار، یک تونل اختصاصی بین اینترنت داخلی و شبکه‌های اینترنت موجود در سرورهای فعال در سطح دنیا ایجاد خواهید کرد.

برخی نکات مثبت و منفی vpn ها

نکات مثبت:

• امکان انتقال اطلاعات به صورت رمز گذاری شده و بدون امکان ردیابی

• امکان ایجاد بستری برای کنترل شبکه

• کار کردن از راه دور و اتصال از بیرون محیط های شرکتی به داخل

• امکان خنثی سازی فیلترینگ ایجاد شده توسط شرکت های ISP

نکات منفی :

• کند کردن فرایند دسترسی به برخی از سایت ها

• وجود باگ های امنیتی در برخی از سرویس های vpn ها و در نتیجه نفوذ راحت هکر ها

• سرقت اطلاعات توسط برخی شرکت های ارائه دهنده vpn

• ایجاد اختلال در شبکه های دیگر مورد استفاده در محیط کار

و اما با وجود باگ‌های امنیتی و اطلاع از نکات منفی استفاده از vpn ها، یکی از دلایلی که باعث محبوبیت vpn  در روز های اخیر شده است، موضوع راه اندازی اینترنت ملی است. اینترنت ملی یک پلتفرم بسته مبتنی بر پروتکل های خاص اینترنتی است که توسط دولت یک کشور و به عنوان جایگزینی برای اینترنت جهانی و صد البته در راستای کنترل اطلاعات و داده هایی که در شبکه میان سازمان‌ها و نهادها و بین مردم آن کشور رد و بدل می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد . اینترنت ملی معمولا دارای سرویس هایی است که جایگزین سرویس های خارجی می‌شوند مانند موتور جستجو، سرویس ایمیل، شبکه های اجتماعی و شبکه‌های سازمانی برخط و ...

مزایای اینترنت ملی:

•  نظارت گسترده بر اینترنت

• مستقل شدن شبکه داخل از اینترنت بین‌المللی

• کاهش هزینه های اینترنت و پرداختی‌های گزاف بین‌المللی

• کاهش حمله های اینترنتی از خارج

معایب اینترنت ملی :

• عدم مبادلات اطلاعاتی با سرعت و شفافیت لازم

• عدم دسترسی به بازارهای جهانی و برخی بروکرهای معاملات

• محدود شدن ارتباطات و فعالیت های شرکتی و خصوصی با خارج از کشور

• آسیب به کسب و کارهای اینترنتی و فریلنسرهایی که با خارج از کشور پروژه‌ای کار می‌کنند.

• محدود شدن ارتباط فعالیت های مالی افراد خارج از کشور با بانک ها و موسسات داخلی

• فیلترینگ برخی سایت ها و اپلیکیشن ها از جمله سایت های بانکی و اپلیکیشن های مالی

• جایگزین شدن شبکه های اجتماعی داخلی با محدودیت

 حال، مفهوم و چگونگی کارکرد اینترنت ملی و vpn  ها را دانستیم اما ارتباط این دو با یکدیگر چیست؟! اگر بخواهیم شفاف و صریح بگوییم، Vpn ها راهی برای فرار از محدودیت ‌های اینترنت ملی هستند؛ ولی

 پیروز جنگ بین اینترنت ملی وvpn ها کیست ؟

پاسخ به این سوال نیاز به بررسی چند موضوع کلیدی دارد. برای مثال کشور چین دارای اینترنت ملی است که معروف به دیوار اتش بزرگ چین یا The great firewall of china  است . شاید شما هم این ایمیل معروف سال ۱۹۸۷ چین به آلمان را که در آن گفته شده بود؛ "با این دیوار بزرگ  The Great Wall)، ما می‌توانیم به هر گوشه از جهان دسترسی پیدا کنیم" شنیده‌اید.

اگر شما هم سفری به کشور چین داشته اید، احتمالاً دسترسی محدود و بسیار کند به بعضی از وب‌سایت‌ها را دیده‌ اید. متاسفانه وب‌سایت‌ هایی مثل فیس‌بوک، یوتیوب و حتی گوگل و سایت‌های جانبی آن، یا به‌طور کامل مسدود هستند و یا از نظر سرعت دسترسی، عملاً غیرقابل استفاده محسوب می‌شوند. به هر حال از نظر کاربران چینی این سیستم دارای محدودیت های پیچیده و گسترده ای در چین است، اما کارکرد این فایروال اصلا پیچیده نیست؛ هیچ کسی نمی تواند به شبکه هایی که دولت چین بلاک کرده دسترسی داشته باشد.

دولت چین برای توسعه اینترنت ملی خود از متد های زیر به طور همزمان استفاده کرده است:

• سانسور محتوا به صورت دستی و با هوش مصنوعی

• بلاک کردن VPN ها

• بلاک کردن آی پی آدرس‌ها (IP)

• مسموم کردن کش DNS  یا  DNS Spoofing

• فیلترینگ URL ها

بنابراین در کشوری با این همه محدودیت و سانسور، قطعاً شرکت های نرم افزاری فعال در زمینه سرور و شبکه، تولید و فروش انواع vpn ها را در دستور کار خود قرار خواهند داد. جالب است بدانید، معروف‌ترین vpn های مورد استفاده در ایران و برخی کشورهای عربی و اروپای شرقی، منشاء چینی داشته و این شرکت ها، در قبال راه‌اندازی سرویس های اختصاصی گفته شده، مبالغ ارزی کلانی بصورت خرید اولیه و شارژ و تمدیدهای هفتگی و ماهانه، نصیب شان می‌شود.

آیا راهی برای فرار از این محدودیت های اینترنت ملی وجود دارد ؟

همانطور که گفتیم بسیاری از vpn های معروف بصورت انبوه و روزانه و حتی بعضاً ساعتی، در این متد بلاک می‌شوند. اما استفاده از شبکه های خصوصی مجازی در بین کاربران یک راهکار بالقوه است . به زبان ساده برای دسترسی به اینترنت بین الملل باید از vpn  های خاصی استفاده کرد که البته امکان شناسایی و ردیابی آنها و در نتیجه مسدود شدن آی پی آدرس های آنها نیز وجود دارد.

از دیدگاه فنی ،vpn ها برای کاربران یک شبکه خصوصی جهت استفاده از اینترنت را فراهم می‌سازند و از دیتاهای ارسالی و دریافتی شما و موقعیت مکانی شما محافظت می نمایند. البته می‌توان از اینvpn ها برای مقاصدی دیگر نظیر تحقیق و مطالعه ، چک کردن شبکه های اجتماعی خارجی، انجام معاملات در بازارهای جهانی و بروکرهای بین‌ المللی و پیگیری اخبار و ترند های جهانی نیز استفاده کرد.

سرنوشت بانکداری و امور پولی و مالی با اینترنت ملی

یکی از معایب مهم اینترنت ملی، محدود شدن ارتباط و فعالیت اشخاص خارج از کشور با داخل به ویژه در تبادلات بانکی بوده و مصداق بارز ضرب المثل معروف "حشک و تر باهم می سوزند" می باشد. از اهداف حاکمیتی برای برقرار اینترنت ملی، حذف برخی دست‌ های پشت پرده و سوداگر در حوزه قاچاق کالا و ارز می باشد که طبیعتاً از سیستم بانکداری داخلی کشورها برای مبادلات مالی خود استفاده می نمایند. با طرح اینترنت ملی در حقیقت دستگاه های پوز (POS) مورد استفاده در کشورهای همسایه، درگاه های اینترنتی بانکی و کلیه فروشگاه‌ های اینترنتی که متصل به فاکتورهای آنلاین، لینک های پرداخت و QR کد می باشند، مختل شده و بدلیل استفاده از سیم کارت های داخلی و یا اینترنت حارج از کشور، کارکرد آنها با مشکل جدی مواجه خواهند شد. با بکارگیری VPN ها نیز علی القاعده، بانک مرکزی اجازه ورود به سیستم بانکداری داخلی را نخواهد داد.

آینده اینترنت در جهان

امروزه اگر اخباری از تکنولوژی فوق پیشرفته برای فرار از اینترنت ملی منتشر شود، قطعاً یکی از آنها درباره اینترنت استارلینک (Starlink) است‌. استارلینک نوعی ماهواره مخابراتی است که از طرف شرکت اسپِیس‌اِکس و با هم‌بنیانگذاری مرد مرموز دنیای تکنولوژی، ایلان ماسک، برای فراهم کردن اینترنت ماهواره‌ای بدون محدودیت تشکیل شده است. ولی متاسفانه در ایران بدلیل هزینه های بالای واردات تجهیزات مربوط به آن و همچنین احتمال تقلبی بودن وسایل جانبی، آنچنان که باید شناخته شود هنوز شناخته نشده و متقاضی زیادی ندارد.

جمع بندی

در مجموع با وجود محدودیت های زیاد اینترنت ملی، برخی vpn  های خاص در موقعیت های خاص راهکار خوبی برای فرار از اینترنت ملی می توانند باشند. البته برای همه و در همه موقعیت ها جواب نداده و بعضا موجب ایرادات اساسی در سیستم های مورد استفاده کاربران می شوند. از طرفی دیگر کاربران و شرکت های استفاده کننده از vpn ، سالانه متحمل هزینه های هنگفتی در این زمینه شده که بعضا مبالغ پرداختی بدلیل ردیابی و تخریب آی پی های (IP Adress) شناسایی شده، از جیب کاربران رفته و کسی نیز نمی تواند در این خصوص پاسخگویی رسمی از سوی ارگان های دولتی کشورها، انتظار داشته باشد.

بنابراین می توان گفت؛ برنده اصلی این جنگ نابرابر شرکت های بزرگ تولیدکننده و راه اندازی کننده سرورهای VPD و در ذیل آنها VPN و همچنین فروشندگان و واسطه گر های فروش و بازاریابی آنها می باشند. در حقیقت بازنده اصلی این نبرد، کاربران و شرکت های استفاده کننده از این تکنولوژی ها می باشند که سالانه متحمل هزینه های هنگفتی می شوند و این در حالیست که؛ یقین دارند مدت زمان زیادی طول نخواهد کشید که این تونل بسته شده و کسب و کار شان مجددا متحمل زیان و توقف در زمان خواهد شد.