گزارش اگزیم بانک آمریکا از سیاست زیست محیطی و اجتماعی موسسه اعتبار صادراتی چین در سال 2022

موسسات اعتبار صادراتی (ECAs) به طور سنتی سیاست‌های محیطی و اجتماعی غیرشفافی داشته‌اند. این عدم شفافیت در بسیاری از جغرافیای پروژه در زمینه‌های حساس زیست محیطی و اجتماعی منجر به اتهاماتی شده است که نشان می‌دهد موسسات اعتبار صادراتی چین (ساینوشور  و اگزیم چین)  از رویکرد بهینه­کاوی در بهره­برداری از رویه­های بین‌المللی برای بررسی زیست محیطی و اجتماعی تبعیت نمی‌کنند.

سال‌هاست که صادرکنندگان ثابت کرده­اند در تصمیمات اعتباری خود سیاست تصویب پروژه‌های زودبازده و پر تاثیر را بدون در نظر گرفتن مخاطرات زیست ‌محیطی و اجتماعی و پیامدهای آن در پیش گرفته‌اند. این یعنی، اخذ سیاست‌های اجتماعی و زیست‌ محیطی سهل‌گیرانه توسط موسسات اعتبار صادراتی چینی.

مزیت رقابتی عمده موسسات اعتبار صادراتی و سایر بیمه‌گرهای اعتباری کشورهای عضو OECD، که به طور رسمی به رویکردهای مشترک پایبند هستند، حمایت از اعتبارات صادراتی شفاف به ویژه در مسایل زیست محیطی و اجتماعی می‌باشد.

بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا (AIIB)،  در تلاش برای بهبود سیستم مدیریت زیست محیطی و اجتماعی موسسات اعتبار صادراتی چین، قرارداد اعطای تسهیلات 200 میلیون دلاری با آن موسسه را امضا کرده است. همچنین این بانک در سال 2022 برای تامین مالی پروژه‌های سبز در چین، برنامه‌‌های خود با موسسات اعتبار صادراتی چین را هماهنگ نمود تا نسبت به انطباق پروژه­های مذکور با  اولویت­های زیست محیطی و اجتماعی، اجرای آنها در چارچوب سیاست جدید تأمین مالی سبز مورد تأئید آن موسسه و همچنین هماهنگی با بهترین روش­های زیست محیطی و اجتماعی بین­المللی اطمینان حاصل نماید.

مقایسه هزینه های تأمین مالی چینی با تأمین مالی طی ترتیبات  OECD- مطالعه موردی ترک تلکام

ترتیبات OECD حاوی قوانینی در مورد حداقل میزان حق بیمه است که اعضاء (تسهیلات دهندگان یا تامین مالی کنندگان) می‌بایست به وام­گیرنده (بدهکار) ارائه نمایند.

به طور خاص، ترتیبات OECD از اعضاء می‌خواهد که نرخ بهره وام یا اعتبار از یک نرخ حداقلی ثابت تعیین شده که به عنوان CIRR یا نرخ مرجع بهره تجاری شناخته می‌شود،‌کمتر نباشد.

همچنین حداقل میزان حق بیمه پوشش ریسک (MPR) که برای ارائه پوشش بیمه ای ریسک شرکت و کشور خریدار در نظر گرفته می­شود،  توسط OECD تعیین می شود. ترتیبات OECD تلاش می‌کند تا زمینه رقابت عادلانه کشورها در زمینه ارائه تامین مالی خارجی (به ویژه در نرخ‌گذاری) را فراهم نماید.

شایان ذکر است تأمین مالی کنندگان غیر از ترتیبات OECD، مثلا موسسات اعتبار صادراتی عضو BRICS عمدتا  مشمول این الزامات نیستند.

سال‌هاست که ناظران بر این باورند که چین نرخ‌ها، هزینه‌ها و شرایط خود را برای ارائه به صادرکنندگان ساختاربندی نموده است.

همان‌طور که در مثال زیر مشخص شده است، این انعطاف‌پذیری ممکن است همیشه به این معنی نباشد که تأمین‌مالی‌کنندگان خارج  از ترتیبات OECD ، قیمت مقرون به صرفه‌تری را نسبت به همتایان خود در عرصه تامین مالی تحت ترتیبات OECD ارائه می‌دهند.

در سال 2022، بانک چین و اگزیم بانک چین وام 200 میلیون یورویی که توسط بیمه‌گر صادراتی کشور چین (ساینوشور) بیمه شده بود به یک شرکت ارائه‌دهنده خدمات مخابراتی کشور ترکیه پرداخت نمودند که حق بیمه تسهیلات و سایر هزینه‌های اولیه ترک تلکام نشان داد کل هزینه‌های تامین مالی با نرخ یوریبور به علاوه 2.76٪ خواهد بود.

برای نشان دادن این موضوع، مقایسه این تأمین مالی با یک تأمین مالی فرضی طی ترتیبات OECD به شرح جدول ذیل ارایه می‌گردد:

شکل 10: مقایسه قیمت نمونه تامین مالی چینی با تأمین مالی فرضی طی ترتیبات OECD

این مثال نشان می دهد که تأمین مالی طی ترتیبات OECD می­تواند ارزان‌تر یا حداقل قابل مقایسه با آنچه توسط کشورهایی که طی ترتیبات OECD نیستند ارائه گردد، در حالی که هزینه ریسک مرتبط برای تأمین مالی طی ترتیبات OECD تقریباً 25٪ بیشتر از طرف چینی است.

*برگرفته از گزارشات اگزیم بانک ایالات متحده ارائه شده به مجلس – ژوئن 2023، برای سال تقویمی 2022 چین*