Blog News
بیت کوین چیست؟
آلسات پرداخت

بیت کوین چیست؟
بیت کوین (bitcoin) میتواند نوعی پول باشد که با آن خرید کرده یا سفارش آنلاین انجام دهید، بهعنوان یک نوع سرمایهگذاری مطرح شود که ارزش اندوختههای شما را در بلندمدت حفظ میکند یا بستری برای برنامههای غیرمتمرکز در آینده باشد که در جنبههای غیرمالی از زندگی شما وارد میشود. در این مقاله میخواهیم شما را با بیت کوین، بلاکچین و اصطلاحات رایج آن آشنا کنیم.
بیت کوین چیست؟
همه چیز از سال ۲۰۰۸ و انتشار مقالهای که نوعی پول الکترونیک به نام بیت کوین در آن معرفی شده بود آغاز شد. هویت ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو آغازگر انقلابی بود که سالها بعد به تیتر اول رسانهها تبدیل شد و اقتصاددانان را به بحثهای نظری گسترده درباره آن وادار کرد. بیت کوین (bitcoin) میتواند نوعی پول باشد که با آن خرید کرده یا سفارش آنلاین انجام میدهید، بهعنوان یک نوع سرمایهگذاری مطرح شود که ارزش اندوختههای شما را در بلندمدت حفظ میکند یا بستری برای برنامههای غیرمتمرکز در آینده باشد که در جنبههای غیرمالی از زندگی شما وارد میشود.
احتمالا همراه با افزایش قیمت وسوسهانگیز ارزهای دیجیتال، در اخبار و فضای مجازی درباره پادشاه ارزهای دیجیتال چیزهایی شنیده باشید و در میان گشتوگذارتان در سایتهای مختلف با مطالبی تحت عنوان اینکه بیتکوین چیست و یا چطور میتوانید بیتکوین رایگان به دست بیاورید، برخورد داشتهاید. اما جدا از بحث بیت کوینهای رایگان که به هیچ وجه نقطه شروع جالبی برای آشنا شدن با چنین پدیده بزرگی نیست، در این مطلب قرار است این انقلاب پولی و تکنولوژیکی را بشکافیم و آن را از هر نظر مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید تا در ادامه به سوالاتی که از این ارز دیجیتال در ذهن دارید، پاسخ دهیم. بیت کوین نوعی پول الکترونیک است که به وسیله آن میتوانید به هر نقطهای از دنیا پول بفرستید یا از آن برای خرید کالا و خدمات استفاده کنید.
دو ویژگی اصلی بیت کوین یعنی غیرمتمرکز بودن و در امان ماندن از چاپ واحدهای پولی بیشتر، دستاورد مهمی در برابر پولهای امروزی به حساب میآیند که مسیر را برای شکل جدیدی از نظام اقتصادی در آینده باز میکند. بیت کوین را میتوانید به عنوان یک ابزار سرمایهگذاری در نظر بگیرید، به وسیله آن انتقالات ارزی خود را انجام دهید و حتی از فروشگاههای آنلاین سفارش دهید. همین کارکردهای مختلف و استفادههای متفاوتی که از بیت کوین میتوانید داشته باشید، شاید مهمترین دلیل و بهترین پاسخ به این سوال باشد که چرا باید با این پدیده بیشتر آشنا شوید.
احتمالا همراه با افزایش قیمت وسوسهانگیز ارزهای دیجیتال، در اخبار و فضای مجازی درباره پادشاه ارزهای دیجیتال چیزهایی شنیده باشید و در میان گشتوگذارتان در سایتهای مختلف با مطالبی تحت عنوان اینکه بیتکوین چیست و یا چطور میتوانید بیتکوین رایگان به دست بیاورید، برخورد داشتهاید. اما جدا از بحث بیت کوینهای رایگان که به هیچ وجه نقطه شروع جالبی برای آشنا شدن با چنین پدیده بزرگی نیست، در این مطلب قرار است این انقلاب پولی و تکنولوژیکی را بشکافیم و آن را از هر نظر مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید تا در ادامه به سوالاتی که از این ارز دیجیتال در ذهن دارید، پاسخ دهیم. بیت کوین نوعی پول الکترونیک است که به وسیله آن میتوانید به هر نقطهای از دنیا پول بفرستید یا از آن برای خرید کالا و خدمات استفاده کنید.
دو ویژگی اصلی بیت کوین یعنی غیرمتمرکز بودن و در امان ماندن از چاپ واحدهای پولی بیشتر، دستاورد مهمی در برابر پولهای امروزی به حساب میآیند که مسیر را برای شکل جدیدی از نظام اقتصادی در آینده باز میکند. بیت کوین را میتوانید به عنوان یک ابزار سرمایهگذاری در نظر بگیرید، به وسیله آن انتقالات ارزی خود را انجام دهید و حتی از فروشگاههای آنلاین سفارش دهید. همین کارکردهای مختلف و استفادههای متفاوتی که از بیت کوین میتوانید داشته باشید، شاید مهمترین دلیل و بهترین پاسخ به این سوال باشد که چرا باید با این پدیده بیشتر آشنا شوید.
بیت کوین چگونه ارزشگذاری میشود؟
ارزش بیت کوین توسط فرد یا گروه خاصی تعیین نمیشود. همانطور که قیمت طلا در بازارهای جهانی براساس عرضه و تقاضا مشخص میشود، قیمت بیت کوین نیز در صرافیها و کارگزاریها بر اساس دو عامل اصلی عرضه و تقاضا مشخص میشود. در صورتی که نیروی عرضه در بازار بیشتر از تقاضا باشد، قیمتها در جهت نزولی و کاهش یافتن حرکت خواهند کرد تا زمانی که دوباره میزان تقاضا برابر با عرضه شود.
از سوی دیگر این ارز دیجیتال را میتوان دارای یک ارزش بنیادین نیز دانست که مقدار آن با توجه به وضعیت شبکهاش و هزینهای که ماینرها برای استخراج یک واحد از آن صرف میکنند، به دست میآید. با وجود شیوههای ارزشگذاری مختلف، در نهایت قیمت بیت کوین توسط عرضهای که میتواند از سوی استخراجکنندگان باشد و یا تقاضایی که از سوی سرمایهگذاران شکل گرفته است، تعیین میشود.
از سوی دیگر این ارز دیجیتال را میتوان دارای یک ارزش بنیادین نیز دانست که مقدار آن با توجه به وضعیت شبکهاش و هزینهای که ماینرها برای استخراج یک واحد از آن صرف میکنند، به دست میآید. با وجود شیوههای ارزشگذاری مختلف، در نهایت قیمت بیت کوین توسط عرضهای که میتواند از سوی استخراجکنندگان باشد و یا تقاضایی که از سوی سرمایهگذاران شکل گرفته است، تعیین میشود.
چه ویژگیهایی bitcoin را متمایز میکند؟
انتقال بیت کوین و خرج کردن آن هیچگونه نیازی به کسب اجازه از بانکها یا هر نهاد دیگری ندارد. از سوی دیگر شاید شنیده باشید که بیت کوین پول خلافکاران است و برای ناشناس ماندن در فعالیتهای مجرمانه از آن استفاده میشود. اما جدا از خصوصیات اشتباهی که روزنامهها، اخبار و رسانهها به بیت کوین نسبت دادهاند، این ارز دیجیتال ویژگیهایی دارد که سبب تمایز آن نسبت به سایر پولهای فیزیکی و دیجیتال شده است. ویژگیهای اساسی و مهم بیت کوین در ادامه شرح داده شده است:
در شبکه بیت کوین هیچکس در راس قدرت نیست
شاید بهتر است برای درک ویژگی غیرمتمرکز بودن، ابتدا با متمرکز بودن آشنا شوید و تاثیرات وجود یک سیستم متمرکز در نظام پولی و مالی را بهتر بشناسید. متمرکز بودن به این معنی است که هنگام مراجعه شما به بانک، سیستم پرداختی میتواند از کار افتاده باشد (به درست یا غلط!) و شما برای انجام امور بانکیتان ساعتها معطل شوید. سیستم متمرکز به معنی کنترلی است که دولتها بر روی پول دارند و آثار زیانبار چنین کنترلی مانند تورمها و بیارزش شدن پول بر کسی پوشیده نیست. سیستم متمرکز یعنی بانکها میتوانند حساب شما را بدون اینکه خبردار شوید ببندند. و در نهایت متمرکز بودنِ نظام پولی یعنی اینکه یک کشور قدرت تحریم و خارج کردن کشور دیگری را از چرخه انتقالات مالی داشته باشد.
اما مهمترین مشخصه بیت کوین غیرمتمرکز بودن آن است. همانطور که گفته شد بیت کوین توسط هیچ فرد حقیقی، گروه، سازمان، بانک و یا هیچ دولتی کنترل نمیشود. ویژگی غیرمتمرکز بودن بیت کوین به این معنی است که قدرت در شبکه بین افراد توزیع شده است. این قدرت میتواند همان قدرت خلق و توزیع پول باشد که از دست بانکها خارج شده و به مردم برگشته است. بر همین اساس اعتمادی که شما به طرفهای سوم و واسطههایی مانند بانکها در انتقال پول داشتید هم بین تمامی افرادی که بر تراکنشها نظارت میکنند توزیع میشود و به اصطلاح شما به یک سیستم اعتماد میکنید؛ سیستمی که قوانینش به صورت شفاف در کدهای برنامهنویسیشدهای نگاشته شده و به صورت داوطلبانه میتوانید از آن استفاده کنید.
ویژگی غیرمتمرکز بودن بیت کوین باعث شد تا در ابتدا افرادی که ضعف سیستمهای مالی را در فاجعه مالی سال ۲۰۰۸ درک کرده بودند، به سمت این فناوری گرایش پیدا کنند. قدرتی که بانکها در کنترل و عرضه پول پیدا کرده بودند و تورمی که به سبب آن ایجاد شد، یکی از دلایل پیدایش بیت کوین بود.
اما مهمترین مشخصه بیت کوین غیرمتمرکز بودن آن است. همانطور که گفته شد بیت کوین توسط هیچ فرد حقیقی، گروه، سازمان، بانک و یا هیچ دولتی کنترل نمیشود. ویژگی غیرمتمرکز بودن بیت کوین به این معنی است که قدرت در شبکه بین افراد توزیع شده است. این قدرت میتواند همان قدرت خلق و توزیع پول باشد که از دست بانکها خارج شده و به مردم برگشته است. بر همین اساس اعتمادی که شما به طرفهای سوم و واسطههایی مانند بانکها در انتقال پول داشتید هم بین تمامی افرادی که بر تراکنشها نظارت میکنند توزیع میشود و به اصطلاح شما به یک سیستم اعتماد میکنید؛ سیستمی که قوانینش به صورت شفاف در کدهای برنامهنویسیشدهای نگاشته شده و به صورت داوطلبانه میتوانید از آن استفاده کنید.
ویژگی غیرمتمرکز بودن بیت کوین باعث شد تا در ابتدا افرادی که ضعف سیستمهای مالی را در فاجعه مالی سال ۲۰۰۸ درک کرده بودند، به سمت این فناوری گرایش پیدا کنند. قدرتی که بانکها در کنترل و عرضه پول پیدا کرده بودند و تورمی که به سبب آن ایجاد شد، یکی از دلایل پیدایش بیت کوین بود.
تعداد بیت کوین محدود است
دولتها و بانکهای مرکزی این قدرت را دارند که به صورت نامحدود پول چاپ کنند و با این کار ارزش پولهای ملی خود را کم کنند. در شبکه بیت کوین با اینکه همه افراد میتوانند در خلق واحدهای پولی جدید مشارکت کنند، اما تعداد کل سکههایی که میتواند ساخته شود، حداکثر ۲۱ میلیون واحد میتواند باشد. محدود بودن تعداد سکههای بیت کوین و عدم امکان خلق بیت کوینهای بیشتری از آنچه در هر بلاک، ماینرها مجاز به استخراج آن هستند از قوانین شبکه بیت کوین است. البته ماینرهای بخشنده میتوانند پاداش استخراج خود را دریافت نکنند و با این کار تعداد کل سکههای بیت کوین از ۲۱ میلیون واحد هم کمتر میشود. برای مثال در بلاک شماره ۱۲۴۷۲۴ یکی از استخراجکنندگان این کار را انجام داد و پاداش کمتری (یک ساتوشی کمتر) از آن دریافت کرد.
بیت کوینهای جدید طی فرایندی که استخراج یا ماین کردن نام دارد، تولید شده و در شبکه آزاد میشوند. این فرایند را شاید در عکسهایی از معدنکاران خستهای دیده باشید که با بیل و کلنگ به جان سنگهای معدن افتادهاند و از دل آنها سکههای با نشان B یا همان بیت کوین خارج میکنند. اما این فرایند با آنچه در این عکسها نشان داده میشود کاملا متفاوت است و در ادامه به تشریح آن خواهیم پرداخت. استخراج بیت کوینها در دورههای زمانی مشخصی کاهش مییابد و به همین خاطر استخراج واحدهای جدید رفته رفته سختتر میشود. یکی از دلایل عمدهای که موجب ارزشمند شدن آن در طول زمان و یا به عبارت دیگر بالا رفتن قیمت آن شده، ویژگی محدود بودن آن است. استخراج یا ماینینگ تنها با استفاده از دستگاههای مخصوصی به نام ایسیک انجام میشود. با لپ تاپ هرگز این کار را انجام ندهید!
این ویژگی که موجب کمیابی بیت کوین میشود، در برابر خاصیت تورمی پولهای امروزی قرار دارد که ارزش آنها در طول زمان به تدریج کاهش مییابد. البته محدود بودن تعداد بیت کوینها باعث شده تا از آن به عنوان ابزاری که توانایی ذخیره ارزش در طول زمان را دارد نیز یاد شود. علاقه سرمایهگذاران به خرید بیت کوین و نسبت دادن القابی مانند طلای دیجیتال به آن، گواه این موضوع هستند.
بیت کوینهای جدید طی فرایندی که استخراج یا ماین کردن نام دارد، تولید شده و در شبکه آزاد میشوند. این فرایند را شاید در عکسهایی از معدنکاران خستهای دیده باشید که با بیل و کلنگ به جان سنگهای معدن افتادهاند و از دل آنها سکههای با نشان B یا همان بیت کوین خارج میکنند. اما این فرایند با آنچه در این عکسها نشان داده میشود کاملا متفاوت است و در ادامه به تشریح آن خواهیم پرداخت. استخراج بیت کوینها در دورههای زمانی مشخصی کاهش مییابد و به همین خاطر استخراج واحدهای جدید رفته رفته سختتر میشود. یکی از دلایل عمدهای که موجب ارزشمند شدن آن در طول زمان و یا به عبارت دیگر بالا رفتن قیمت آن شده، ویژگی محدود بودن آن است. استخراج یا ماینینگ تنها با استفاده از دستگاههای مخصوصی به نام ایسیک انجام میشود. با لپ تاپ هرگز این کار را انجام ندهید!
این ویژگی که موجب کمیابی بیت کوین میشود، در برابر خاصیت تورمی پولهای امروزی قرار دارد که ارزش آنها در طول زمان به تدریج کاهش مییابد. البته محدود بودن تعداد بیت کوینها باعث شده تا از آن به عنوان ابزاری که توانایی ذخیره ارزش در طول زمان را دارد نیز یاد شود. علاقه سرمایهگذاران به خرید بیت کوین و نسبت دادن القابی مانند طلای دیجیتال به آن، گواه این موضوع هستند.
بیتکوین چگونه کار میکند؟
تا به اینجای کار درباره اینکه بیت کوین چیست، برای چه هدفی ساخته شده و چه ویژگیهایی دارد صحبت کردیم. در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت که بیت کوین چگونه کار میکند و قابلیتهای ویژهای که گفته شد چگونه در این سیستم پیادهسازی شدهاند.
دادههای مربوط به تراکنش یا همان انتقال بیت کوین، نوعی اطلاعات به حساب میآیند که تمامی افراد در شبکه آنها را نگهداری میکنند. بهتر است به جای کلمه افراد مشارکتکننده در شبکه از واژه نود (node) یا گره که به معنی دستگاههای متصل به شبکه است، استفاده کنیم؛ چرا که هر فرد میتواند از چندین دستگاه برای اتصال به شبکه استفاده کند و هر یک از آنها موجودیتی جداگانه از دید شبکه داشته باشند.
دادههای مربوط به تراکنش یا همان انتقال بیت کوین، نوعی اطلاعات به حساب میآیند که تمامی افراد در شبکه آنها را نگهداری میکنند. بهتر است به جای کلمه افراد مشارکتکننده در شبکه از واژه نود (node) یا گره که به معنی دستگاههای متصل به شبکه است، استفاده کنیم؛ چرا که هر فرد میتواند از چندین دستگاه برای اتصال به شبکه استفاده کند و هر یک از آنها موجودیتی جداگانه از دید شبکه داشته باشند.
بلاک چین چیست؟
نگهداری توزیع شده اطلاعات تراکنشها در بیت کوین، به وسیله فناوری بلاک چین ممکن شده است. بلاک چین به زبان ساده، یک دفترچه یادداشت دیجیتال است که اطلاعات آن به صورت غیرقابل تغییر بین همه نودها توزیع شده است. بلاک چین مفهومی گستردهتر از بیت کوین است که میتواند کاربردهای دیگری هم داشته باشد. اگر بخواهیم خیلی ساده این تفاوت را نشان بدهیم، بلاک چین را میتوانیم به اینترنت و بیت کوین را به موتور جستجوی معروفی مانند گوگل تشبیه کنیم.
به دلیل وجود بلاک چین، نودها تاریخچههای تراکنش را پیش خود نگه میدارند. زمانی که یکی از آنها بخواهد مقداری بیت کوین به دیگری بفرستد، با ارسال درخواست خود در قالب تراکنش، نودها دفترچههای دیجیتالیشان را ورق میزنند و موجودی فرستنده را به دست میآورند تا از امکانپذیر بودن انجام این تراکنش اطمینان حاصل کنند. دفترچه دیجیتالی نودها از برگههایی تشکیل شده که در بلاک چین آنها را با نام بلاک میشناسیم و درون آنها اطلاعات و دادهها قرار میگیرند. در صورتی که تراکنش با قوانین شبکه مغایرتی نداشته باشد، تراکنش معتبر شناخته میشود و همانند خط تولیدی یک کارخانه منتظر وارد شدن به مرحله بعدی، یعنی فرایند تایید تراکنش میشود.
به دلیل وجود بلاک چین، نودها تاریخچههای تراکنش را پیش خود نگه میدارند. زمانی که یکی از آنها بخواهد مقداری بیت کوین به دیگری بفرستد، با ارسال درخواست خود در قالب تراکنش، نودها دفترچههای دیجیتالیشان را ورق میزنند و موجودی فرستنده را به دست میآورند تا از امکانپذیر بودن انجام این تراکنش اطمینان حاصل کنند. دفترچه دیجیتالی نودها از برگههایی تشکیل شده که در بلاک چین آنها را با نام بلاک میشناسیم و درون آنها اطلاعات و دادهها قرار میگیرند. در صورتی که تراکنش با قوانین شبکه مغایرتی نداشته باشد، تراکنش معتبر شناخته میشود و همانند خط تولیدی یک کارخانه منتظر وارد شدن به مرحله بعدی، یعنی فرایند تایید تراکنش میشود.
تراکنشهای بیت کوین چگونه انجام میشوند؟
تراکنشها پس از آنکه توسط نودها معتبر شناخته شدند، در محلی به نام مِمپول (mempool) منتظر میمانند تا فرایند تایید شدن را طی کنند. برای درک بهتر چگونگی کار کردن تراکنشها در شبکه بیت کوین بهتر است آن را با یک مثال توضیح دهیم. ممپول را میتوانیم ایستگاه اتوبوسی فرض کنیم که مسافرانش (یا همان تراکنشها) منتظر آمدن اتوبوس هستند تا آنها را به مقصد برسانند (تایید کنند). رانندگان اتوبوس همان ماینرها یا استخراجکنندگان هستند که پس از وارد شدن به ایستگاه، تا جایی که میتوانند اتوبوس خود را از این مسافران پر میکنند. اتوبوسها نیز در این مثال نقش بلاکها را در شبکه بیت کوین دارند.
البته این مثال را باید کمی تغییر دهیم تا شرایط واقعی شبکه را نشان دهد. یک مسافر میتواند به طور همزمان در چند اتوبوس نشسته باشد و قوانین فیزیکی دنیای ما در این مثال برای او صادق نیست! چرا که یک تراکنش نیز میتواند توسط چندین ماینر انتخاب شود و در بلاکهر یک از آنها قرار بگیرد. مسافرین هماکنون در اتوبوسها نشستهاند و منتظرند که رانندگان حرکت خود را به سمت یک مقصد نهایی آغاز کنند. این مقصد نیز در واقع همان تایید شدن تراکنش است. با آغاز مسابقهای که ماینینگ یا استخراج نام دارد، رانندگان اتوبوس تلاش میکنند که سریعتر از بقیه، تراکنشهایشان را به مقصد برسانند؛ زیرا راننده اولی که موفق به انجام این کار شود، پاداش خوبی از شرکت واحد اتوبوسرانی (شبکه) دریافت خواهد کرد.
ماینرها پس از انتخاب تراکنش و قرار دادن آن در بلاکهایشان، در رقابتی که استخراج نام دارد و لازمهاش مصرف انرژی و صرف توان پردازشی است، مشغول حل کردن معمای ریاضی بلاک میشوند. این معمای ریاضی از کنار هم گذاشتن تراکنشها و عبور آنها از فرایندهای رمزنگاری به نام توابع هش، به وجود میآید. حل کردن این معماها کار دشواری است که با سختافزارهای کامپیوتری و دستگاههای مخصوصی که ماینر یا ایسیک نام دارند، انجام میشود. یافتن پاسخ این مسائل ریاضی در نهایت به تایید شدن تراکنشهای قرار گرفته در آن بلاک منجر میشود.
پس از یافتن معمای ریاضی، بلاک مورد نظر در کنار سایر بلاکهایی که پیش از این حل شدهاند، با یک ترتیب زمانی قرار گرفته و زنجیرهای به هم پیوسته از بلاکها شکل میگیرد که در واقع مفهوم بلاک چین یا زنجیره بلاکها را نشان میدهد.
به فرایند تایید تراکنش به وسیله یافتن معمای ریاضی، فرایند اثبات کار (Proof of Work) نیز گفته میشود. اما ماینرها برای انجام تمام این کارها که شامل تهیه سختافزارهای مخصوص و مصرف برق است، به یک انگیزه نیاز دارند. چه انگیزهای ماینرها را به فعالیت در شبکه وا میدارد؟
البته این مثال را باید کمی تغییر دهیم تا شرایط واقعی شبکه را نشان دهد. یک مسافر میتواند به طور همزمان در چند اتوبوس نشسته باشد و قوانین فیزیکی دنیای ما در این مثال برای او صادق نیست! چرا که یک تراکنش نیز میتواند توسط چندین ماینر انتخاب شود و در بلاکهر یک از آنها قرار بگیرد. مسافرین هماکنون در اتوبوسها نشستهاند و منتظرند که رانندگان حرکت خود را به سمت یک مقصد نهایی آغاز کنند. این مقصد نیز در واقع همان تایید شدن تراکنش است. با آغاز مسابقهای که ماینینگ یا استخراج نام دارد، رانندگان اتوبوس تلاش میکنند که سریعتر از بقیه، تراکنشهایشان را به مقصد برسانند؛ زیرا راننده اولی که موفق به انجام این کار شود، پاداش خوبی از شرکت واحد اتوبوسرانی (شبکه) دریافت خواهد کرد.
ماینرها پس از انتخاب تراکنش و قرار دادن آن در بلاکهایشان، در رقابتی که استخراج نام دارد و لازمهاش مصرف انرژی و صرف توان پردازشی است، مشغول حل کردن معمای ریاضی بلاک میشوند. این معمای ریاضی از کنار هم گذاشتن تراکنشها و عبور آنها از فرایندهای رمزنگاری به نام توابع هش، به وجود میآید. حل کردن این معماها کار دشواری است که با سختافزارهای کامپیوتری و دستگاههای مخصوصی که ماینر یا ایسیک نام دارند، انجام میشود. یافتن پاسخ این مسائل ریاضی در نهایت به تایید شدن تراکنشهای قرار گرفته در آن بلاک منجر میشود.
پس از یافتن معمای ریاضی، بلاک مورد نظر در کنار سایر بلاکهایی که پیش از این حل شدهاند، با یک ترتیب زمانی قرار گرفته و زنجیرهای به هم پیوسته از بلاکها شکل میگیرد که در واقع مفهوم بلاک چین یا زنجیره بلاکها را نشان میدهد.
به فرایند تایید تراکنش به وسیله یافتن معمای ریاضی، فرایند اثبات کار (Proof of Work) نیز گفته میشود. اما ماینرها برای انجام تمام این کارها که شامل تهیه سختافزارهای مخصوص و مصرف برق است، به یک انگیزه نیاز دارند. چه انگیزهای ماینرها را به فعالیت در شبکه وا میدارد؟
مقاله پیشنهادی جهت مطالعه بیشتر: هاوینگ یا هَوینگ چیست؟ و چگونه کار میکند؟
بیت کوین از کجا میآید؟
پاسخ این سوال که بیت کوینها توسط چه کسی ساخته میشوند با اینکه انگیزه ماینرها برای فعالیت در شبکه چیست، یکی است. اولین استخراجکنندهای که در شبکه زودتر از بقیه موفق شود معمای ریاضی بلاک را پیدا کند، پاداشی معادل واحدهای پولی خود شبکه یعنی همان بیت کوین دریافت میکند. این پاداش برای ماینرها از دو منبع اساسی تامین میشود:
تراکنشهای بیت کوین رایگان نیستند و کاربران برای جلب توجه ماینرها برای تایید کردن تراکنشهایشان، باید مبلغ مشخصی را به عنوان هزینه و کارمزد آن تعیین کنند. ماینرها نیز به طور منطقی به انتخاب تراکنشهایی علاقه نشان میدهند که کارمزدشان نسبت به بقیه بالاتر است.
تراکنشهای بیت کوین رایگان نیستند و کاربران برای جلب توجه ماینرها برای تایید کردن تراکنشهایشان، باید مبلغ مشخصی را به عنوان هزینه و کارمزد آن تعیین کنند. ماینرها نیز به طور منطقی به انتخاب تراکنشهایی علاقه نشان میدهند که کارمزدشان نسبت به بقیه بالاتر است.
چگونه بیت کوین بخریم؟
خرید بیت کوین معمولا از طریق صرافیهای آنلاین یا افراد فروشنده انجام میگیرد. برای خرید بیت کوین شما میتوانید از طریق کارتهای بانکی، کارتهای اعتباری یا سایر ارزهای دیجیتال اقدام کنید.
در حالت کلی فرایند این کار به صورت زیر است:
نصب کیف پول
پیدا کردن یک فروشنده معتبر (صرافی آنلاین یا فرد حقیقی)
واریز پول به حساب فروشنده و دادن آدرس کیف پول برای دریافت بیت کوین (بعضی از سایتها خودشان دارای کیف پول هستند)
نصب کیف پول
پیدا کردن یک فروشنده معتبر (صرافی آنلاین یا فرد حقیقی)
واریز پول به حساب فروشنده و دادن آدرس کیف پول برای دریافت بیت کوین (بعضی از سایتها خودشان دارای کیف پول هستند)
انتقال بیت کوین
در هنگام خرید بیت کوین، از شما درخواست احراز هویت با مدارک شناسایی خواهد شد و دلیل آن هم برای جلوگیری از کلاهبرداری و پولشویی است.
چرا باید بیت کوین بخرم؟
اگر در اطرافیان خود کسی را میشناسید که درباره بیت کوین و مسائل مربوط به آن زیاد صحبت میکند، احتمالا این سوال برایتان پیش آمده که «آیا باید من هم بیت کوین بخرم و از قافله جا نمانم؟».
تنها یک نگاه به نمودار همیشه صعودی این ارز دیجیتال در تاریخ چند سالهاش کافی است تا شما را به این فکر وا دارد که بیت کوینِ امروز، همواره ارزشمندتر از دیروز است. اما این یک تفکر اشتباه است و میتواند شما را به دردسر هم بیاندازد. معمولا این موضوع در میان مردم و رسانهها زمانی داغ میشود که قیمت بیت کوین به صورت شدید افزایش مییابد. چنین افزایشهای قیمتی طیف جدیدی از مردم را با این پدیده آشنا میکند و تعداد بسیاری از آنها در اوج قیمت اقدام به خرید میکنند. نتیجه چنین موج خریدی همانطور که بارها مشاهده شده، تجربه ضررهای هنگفت و از دست دادن سرمایههای زیاد بوده است.
زمانی که همه به سمت خرید بیت کوین هجوم میآورند، دقیقا زمانی است که باید از خرید آن اجتناب کنید. علاوه بر این، شما باید چیزی که میخرید را بشناسید و با آن آشنا باشید. پس تصمیم شما برای خرید و سرمایهگذاری، از باوری ناشی میشود که نسبت به آینده این فناوری دارید. در نهایت باید ابتدا بیت کوین را بشناسید، ابهاماتتان را در رابطه با آن برطرف کنید و اگر معتقدید که پتانسیل تبدیل شدن به پول آینده و تحقق اهدافش را دارد، در زمان مناسب آن را بخرید!
تنها یک نگاه به نمودار همیشه صعودی این ارز دیجیتال در تاریخ چند سالهاش کافی است تا شما را به این فکر وا دارد که بیت کوینِ امروز، همواره ارزشمندتر از دیروز است. اما این یک تفکر اشتباه است و میتواند شما را به دردسر هم بیاندازد. معمولا این موضوع در میان مردم و رسانهها زمانی داغ میشود که قیمت بیت کوین به صورت شدید افزایش مییابد. چنین افزایشهای قیمتی طیف جدیدی از مردم را با این پدیده آشنا میکند و تعداد بسیاری از آنها در اوج قیمت اقدام به خرید میکنند. نتیجه چنین موج خریدی همانطور که بارها مشاهده شده، تجربه ضررهای هنگفت و از دست دادن سرمایههای زیاد بوده است.
زمانی که همه به سمت خرید بیت کوین هجوم میآورند، دقیقا زمانی است که باید از خرید آن اجتناب کنید. علاوه بر این، شما باید چیزی که میخرید را بشناسید و با آن آشنا باشید. پس تصمیم شما برای خرید و سرمایهگذاری، از باوری ناشی میشود که نسبت به آینده این فناوری دارید. در نهایت باید ابتدا بیت کوین را بشناسید، ابهاماتتان را در رابطه با آن برطرف کنید و اگر معتقدید که پتانسیل تبدیل شدن به پول آینده و تحقق اهدافش را دارد، در زمان مناسب آن را بخرید!
آیا با آن میتوان چیزی خرید؟
استفاده از بیت کوین برای خرید کالا و خدمات در حال افزایش است. یکی از مزیتهای این ارز دیجیتال فراهم کردن امکان خرید برای کاربران کشورهای تحت تحریمهای مالی مانند ایران است که کاربران به وسیله آن میتوانند بدون نیاز به پیپال و کارتهای اعتباری، سرویس مورد نظر خود را خریداری کنند. برای مثال کاربران میتوانند هماکنون برای خرید دامنههای اینترنتی از نِیمچیپ، بازیهای ویدیوئی، گیفت کارتها و غیره از طریق سرویسهایی مانند بیترفیل، از بیت کوین استفاده کنند.
همچنین قابلیت خرید با بیت کوین در رستورانها و فروشگاهها نیز در سطح جهانی در حال گسترش است اما هنوز تعداد انگشت شماری از این کسبوکارها در داخل ایران اقدام به پذیرش بیت کوین کردهاند.
یکی از موانعی که پذیرش بیت کوین را در کسبوکارهای مختلف دشوار کرده، کند بودن تراکنشهای آن است که مشتریان برای تایید آن نیاز دارند زمان زیادی را صبر کنند. شبکه لایتنینگ از جمله راهکارهایی است که استفاده از آن سبب انجام سریع تراکنشها میشود.
همچنین قابلیت خرید با بیت کوین در رستورانها و فروشگاهها نیز در سطح جهانی در حال گسترش است اما هنوز تعداد انگشت شماری از این کسبوکارها در داخل ایران اقدام به پذیرش بیت کوین کردهاند.
یکی از موانعی که پذیرش بیت کوین را در کسبوکارهای مختلف دشوار کرده، کند بودن تراکنشهای آن است که مشتریان برای تایید آن نیاز دارند زمان زیادی را صبر کنند. شبکه لایتنینگ از جمله راهکارهایی است که استفاده از آن سبب انجام سریع تراکنشها میشود.
کیف پول های بیت کوین
برای ذخیره یا نگهداری بیت کوین نیازی به افتتاح حساب در بانکها یا شرکت خاصی ندارید. در این فضا شما بانک خودتان هستید.
یک کیف پول، ابزاری برای نگهداری، ارسال و دریافت بیت کوین است. کاربران میتوانند با توجه به شرایط و نیازهایشان از انواع مختلف کیف پول استفاده کنند. کیف پولهای موبایل، دسکتاپ، تحت وب، کیف پولهای کاغذی و سخت افزاری از جمله این موارد هستند.
کیف پولهای موبایل، دسکتاپ، تحت وب و کاغذی رایگان هستند و کاربران میتوانند آنها را به راحتی دانلود و نصب کنند. اما کیف پولهای سخت افزاری به دلیل فیزیکی بودن، باید خریداری شوند.
شما میتوانید با مراجعه به سایت رسمی بیت کوین و یا انتخاب بخش کیف پولها در سایت ارزدیجیتال، تعدادی از کیف پولهایی که آن را پشتیبانی میکنند، مشاهده کنید.
توجه داشته باشید که تراکنشها قابل برگرداندن نیست و شبکه زیر نظر هیچ سازمانی قرار ندارند. به همین دلیل، حتما از کیف پول خود نسخه پشتیبان تهیه کنید و کلمات بازیابی را در محل مطمئنی نگهداری کنید تا در صورت بروز هرگونه مشکل برای دستگاهی که کیف پول روی آن نصب است، بتوانید مبالغ خود را روی دستگاه دیگری بازیابی کنید. همچنین به هیچ عنوان رمزعبور یا کلید خصوصی کیف پول خود را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید.
یک کیف پول، ابزاری برای نگهداری، ارسال و دریافت بیت کوین است. کاربران میتوانند با توجه به شرایط و نیازهایشان از انواع مختلف کیف پول استفاده کنند. کیف پولهای موبایل، دسکتاپ، تحت وب، کیف پولهای کاغذی و سخت افزاری از جمله این موارد هستند.
کیف پولهای موبایل، دسکتاپ، تحت وب و کاغذی رایگان هستند و کاربران میتوانند آنها را به راحتی دانلود و نصب کنند. اما کیف پولهای سخت افزاری به دلیل فیزیکی بودن، باید خریداری شوند.
شما میتوانید با مراجعه به سایت رسمی بیت کوین و یا انتخاب بخش کیف پولها در سایت ارزدیجیتال، تعدادی از کیف پولهایی که آن را پشتیبانی میکنند، مشاهده کنید.
توجه داشته باشید که تراکنشها قابل برگرداندن نیست و شبکه زیر نظر هیچ سازمانی قرار ندارند. به همین دلیل، حتما از کیف پول خود نسخه پشتیبان تهیه کنید و کلمات بازیابی را در محل مطمئنی نگهداری کنید تا در صورت بروز هرگونه مشکل برای دستگاهی که کیف پول روی آن نصب است، بتوانید مبالغ خود را روی دستگاه دیگری بازیابی کنید. همچنین به هیچ عنوان رمزعبور یا کلید خصوصی کیف پول خود را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید.
آیا بیت کوین قانونی است؟
تاکنون دولت های زیادی از جمله ایران درباره بیت کوین موضع روشن و مشخصی اتخاذ نکردهاند اما این مسئله بدین معنا نیست که این پول دیجیتال غیرقانونی است و استفاده یا خریدوفروش آن جرم تلقی میشود. در چند کشور مانند ایالات متحده، کره جنوبی، ژاپن ، هنگکنگ، مالت و مالزی صرافیها به صورت قانونی و رسمی در حال فعالیت هستند.
بعضی از دستگاههای قضایی مانند چین ارزهای دیجیتال را قانونی نمیدانند اما از نظر اجرایی عموم مردم میتوانند از آن استفاده کنند. البته به دلیل رشد صرافیها، صنعت ماینینگ و کسبوکارهای مرتبط، به احتمال زیاد در آینده قوانین جامعی برای این حوزه تعیین خواهد شد.
از سوی دیگر بیت کوین نوعی پول است. پولی که دارای ارزش متغیر است و مانند کالاهای دیگر، میتواند برای فعالیتهای مجرمانهای مثل پولشویی یا خرید و فروش کالاهای غیرقانونی مورد استفاده قرار گیرد. با این حال پیگیری جرائم انجام شده با بیت کوین غیرممکن نیست. یکی از نمونههای موفق قانونگذاری بیت کوین، کشور ژاپن است. دولت توانسته با ثبت صرافیها و ارسال بخشنامههای مالی به آنها از بروز پولشویی و کلاهبرداری تا حد زیادی جلوگیری کند.
بعضی از دستگاههای قضایی مانند چین ارزهای دیجیتال را قانونی نمیدانند اما از نظر اجرایی عموم مردم میتوانند از آن استفاده کنند. البته به دلیل رشد صرافیها، صنعت ماینینگ و کسبوکارهای مرتبط، به احتمال زیاد در آینده قوانین جامعی برای این حوزه تعیین خواهد شد.
از سوی دیگر بیت کوین نوعی پول است. پولی که دارای ارزش متغیر است و مانند کالاهای دیگر، میتواند برای فعالیتهای مجرمانهای مثل پولشویی یا خرید و فروش کالاهای غیرقانونی مورد استفاده قرار گیرد. با این حال پیگیری جرائم انجام شده با بیت کوین غیرممکن نیست. یکی از نمونههای موفق قانونگذاری بیت کوین، کشور ژاپن است. دولت توانسته با ثبت صرافیها و ارسال بخشنامههای مالی به آنها از بروز پولشویی و کلاهبرداری تا حد زیادی جلوگیری کند.
آیا دولتها میتوانند آن را ممنوع کنند؟
بیت کوین با هدف قرار دادن بانکها و واسطههای مالی که بزرگترین پشتیبان آنها دولت است، پا به عرصه گذاشت. دولتها میتوانند با مانعتراشی در مراحل مختلفی از استخراج یا خریدوفروش آن، استفاده از بیت کوین را در داخل کشورهایشان با مشکل روبرو کنند اما با تمام این قضایا نمیتوان به طور کامل در برابر این پدیده ایستادگی کرد.
تراکنشهایی که در داخل شبکه انجام میشوند، خارج از کنترل هر سازمان یا دولت است. در صورتی که استفاده از بیت کوین کاربردی شود و دیگر لازم نباشد شما برای خرید کردن، بیت کوین خود را به پول نقد تبدیل کنید در این صورت جلوگیری از استفاده از بیت کوین و ممنوعیت آن دیگر معنایی نخواهد داشت. دولتها در این شرایط تنها خواهند توانست نهایت تلاش خود را صرف نظارت و کنترل تراکنش بین افراد کنند. حتی دولتهایی که اقدام به ممنوع کردن استخراج در داخل کشورشان کنند و در صورتی که ماینینگ با سودآوری همراه باشد، دستگاههای استخراج در مقیاس کوچکتر همچنان در زیرزمین خانهها روشن باقی خواهند ماند.
تراکنشهایی که در داخل شبکه انجام میشوند، خارج از کنترل هر سازمان یا دولت است. در صورتی که استفاده از بیت کوین کاربردی شود و دیگر لازم نباشد شما برای خرید کردن، بیت کوین خود را به پول نقد تبدیل کنید در این صورت جلوگیری از استفاده از بیت کوین و ممنوعیت آن دیگر معنایی نخواهد داشت. دولتها در این شرایط تنها خواهند توانست نهایت تلاش خود را صرف نظارت و کنترل تراکنش بین افراد کنند. حتی دولتهایی که اقدام به ممنوع کردن استخراج در داخل کشورشان کنند و در صورتی که ماینینگ با سودآوری همراه باشد، دستگاههای استخراج در مقیاس کوچکتر همچنان در زیرزمین خانهها روشن باقی خواهند ماند.
مقاله پیشنهادی جهت مطالعه بیشتر: تأثیر تدابیر کشورهای مهم در رشد یا زوال ارزهای دیجیتال در سال 2022
آیا امکان نابود شدن bitcoin وجود دارد؟
تاکنون رسانهها بیش از صدها بار مرگ بیت کوین را اعلام کردهاند. نابود شدن میتواند کلمهای گمراهکننده باشد. اگر منظور از نابود شدن این است که دیگر هیچ اثری از آن به چشم نخورد، در این صورت باید گفت که تقریبا غیرممکن است. بیت کوین تا زمانی که تنها یک نفر هم در شبکهاش باقی مانده باشد و به استخراج ادامه دهد، زنده باقی خواهد ماند.
برای نابودی کامل بیت کوین، باید تمامی ارتباطات اینترنتی و الکتریسیته در سطح جهانی از کار بیافتد که یک آخر الزمان نامحتمل به نظر میرسد. البته حتی اگر یک خاموشی موقتی در کل اینترنت هم رخ دهد، پس از اتصال دوباره نودها، بیت کوین کار خود را از سر خواهد گرفت.
سناریوی دیگری که برای مرگ این ارز دیجیتال وجود دارد، احتمال وجود یک اشکال نرمافزاری بزرگ در یکی از بروزرسانیهای آن است که احتمال وقوع این مورد هم بسیار اندک است. چرا که تعداد بسیار زیادی از توسعهدهندگان و برنامهنویسان میتوانند کدها و بروزرسانیها را مشاهده کنند و تمامی آپدیتهای نرمافزار بیت کوین، با محافظهکاری و پس از اجرای آزمایشهای متعدد انجام میشود.
حتی اگر دولتها هم برای تعطیل کردن کسبوکارهای مرتبط، دست به یکی کنند در این صورت این کسبوکارها به مناطق و کشورهایی که دوستدار ارزهای دیجیتال هستند نقل مکان خواهند کرد. وجود ارز دیجیتالی که از بیت کوین بهتر باشد و بتواند به برندی که بیت کوین امروزه به آن دست یافته غلبه کند یکی دیگر از احتمالات پیش روی است که میتواند موجب تضعیف بیت کوین در طول زمان شود.
بیت کوین نشان داده که در مقابل هک شدن صرافیها، کیف پولها، نرمافزارها و خدماتی که بر بستر آن شکل گرفتهاند مقاوم است و تنها تاثیرات قیمتی کوتاهمدتی از آنها میپذیرد. اما وقوع یک حمله ۵۱ درصدی در شبکه میتواند اعتبار آن را زیر سوال ببرد و قیمت آن را به شدت کاهش دهد. با این حال هزینه انجام چنین حملهای از حد تصور خارج است و ماینرها در حالت منطقی، انگیزهای برای نابود کردن فعالیت اقتصادی خودشان ندارند.
برای نابودی کامل بیت کوین، باید تمامی ارتباطات اینترنتی و الکتریسیته در سطح جهانی از کار بیافتد که یک آخر الزمان نامحتمل به نظر میرسد. البته حتی اگر یک خاموشی موقتی در کل اینترنت هم رخ دهد، پس از اتصال دوباره نودها، بیت کوین کار خود را از سر خواهد گرفت.
سناریوی دیگری که برای مرگ این ارز دیجیتال وجود دارد، احتمال وجود یک اشکال نرمافزاری بزرگ در یکی از بروزرسانیهای آن است که احتمال وقوع این مورد هم بسیار اندک است. چرا که تعداد بسیار زیادی از توسعهدهندگان و برنامهنویسان میتوانند کدها و بروزرسانیها را مشاهده کنند و تمامی آپدیتهای نرمافزار بیت کوین، با محافظهکاری و پس از اجرای آزمایشهای متعدد انجام میشود.
حتی اگر دولتها هم برای تعطیل کردن کسبوکارهای مرتبط، دست به یکی کنند در این صورت این کسبوکارها به مناطق و کشورهایی که دوستدار ارزهای دیجیتال هستند نقل مکان خواهند کرد. وجود ارز دیجیتالی که از بیت کوین بهتر باشد و بتواند به برندی که بیت کوین امروزه به آن دست یافته غلبه کند یکی دیگر از احتمالات پیش روی است که میتواند موجب تضعیف بیت کوین در طول زمان شود.
بیت کوین نشان داده که در مقابل هک شدن صرافیها، کیف پولها، نرمافزارها و خدماتی که بر بستر آن شکل گرفتهاند مقاوم است و تنها تاثیرات قیمتی کوتاهمدتی از آنها میپذیرد. اما وقوع یک حمله ۵۱ درصدی در شبکه میتواند اعتبار آن را زیر سوال ببرد و قیمت آن را به شدت کاهش دهد. با این حال هزینه انجام چنین حملهای از حد تصور خارج است و ماینرها در حالت منطقی، انگیزهای برای نابود کردن فعالیت اقتصادی خودشان ندارند.
جمع بندی
در دهۀ اخیر، رمز ارزها نقش پررنگ تری در دنیای مالی به خود گرفته اند و تاثیرات بیشتری نسبت به گذشته در دنیا ایجاد کرده اند. تغییرات مالی، سیاسی و فن آوری از جمله تغییراتی هستند که میتوان به آنها اشاره کرد. همانند تکنولوژی های جدید که وارد زندگی ما شده اند و باید آنها را فرابگیریم، آشنایی با دنیای رمز ارزها نیز امری ضروری است. سعی ما در این مقاله و مقالات بعدی آشنایی شما با دنیای ارزهای دیجیتال است تا شما را بیشتر با این مباحث آشنا کنیم. امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد.